MEALCİLERİN DEDİĞİ GİBİ BİR MİLYON HADİS RİVAYETİ VAR MIDIR? KAÇ HADİS VARDIR?
MEALCİLERİN DEDİĞİ GİBİ BİR MİLYON HADİS RİVAYETİ VAR MIDIR? KAÇ HADİS VARDIR?
Soru: Hocam hayırlı hizmetlerinizi yakinen takip ediyorum, tebrik ediyorum. Bir sualim vardı. Mealcilerin çok kullandığı 'bir milyon hadis var' tabiri doğru mudur? Gerçekte kaç tane hadis vardır?
Cevap: Cahilliklerinden ve hainliklerinden böyle söylüyorlar.
Hadis alimleri, aynı hadisi rivayet eden tüm kişilerin ismini de rivayet sayısına vurdukları için;
Ayrıca tekerrür eden hadisleri rivayet eden kişi isimlerinden biri bile farklı kişi olursa, onu da ayrı bir hadis olarak telakki ettiklerinden sebep bir milyon hadis tabiri ortaya çıkmıştır.
Diyanet görevlisi olan bir hocanın konu hakkındaki detaylı araştırmasını gönderiyorum:
RAKAMLARLA HADİSLER VE YANLIŞ BİLİNEN GERÇEKLER
Hadis kitapları ve hadis sayıları
Kütübü Tis'a (Dokuz hadis kitabı)
Buhari 7031
Müslim 5367
Tirmizi 3924
Ebû Dâvud 4592
Nesai 5691
İbni Mace 4340
Muvatta 1823
Darimi 3406
Müsned 26985
Tüm hadislerin yaklaşık yüzde 96'sı bu eserlerde yer alır.
Diğer bazı meşhur hadis eserleri:
Sahihi İbni Hibban 7651
Sahihi İbni Huzeyme 2879
Müstedrek 8907
Beyhakî 20095
Toplam 102.691
Toplam sayı tekrar edilen hadis sayılarıyla birliktedir.
Bu sayının içinde Peygamber efendimizin (aleyhisselatü vesselam) sözleri de var. Bir sahabenin anısı da var. Bir olayın anlatılması da var...
Yani tüm sayı peygamber efendimizin sözleri değildir.
Tekrarsız haliyle yaklaşık 28000 hadis kalmaktadır.
Tekrarsız haliyle 28000 civarında olan hadislerin içerisindeki sadece Peygamber efendimize ait olan hadisleri esas alırsak bu sayı 11.000 civarına düşmektedir.
Bu 11.000 hadisin içinde Sahih, hasen ve zayıf hadisler de yer almaktadır. Sadece sahih olan hadisler esas alınınca 4400 civarında hadis kalmaktadır.
Hadis kitap sayısı arttıkça rakamlar değişir. Ama sonuç değişmez. Örneğin "Ameller niyetlere göredir" hadisi tüm hadis kaynaklarında 221 defa geçmektedir. Ama mana olarak tek bir hadistir.
Hadislerle dalga geçenlerin dediği gibi bir milyon hadis yoktur. Zaten yüzde doksan altısı dokuz kitapta geçmektedir. Onun da toplam sayısı tüm tekrarlarıyla, zayıflarıyla ve Peygamber efendimiz ile ilgili olmayan tüm rivayetlerle birlikte 60.000 civarındadır.
Not: Hadis eserlerinde geçen sayılar bazı alimlere göre bir kaç rakam değişkenlik gösterebilir.
23 yıl peygamberlik yapan Peygamber efendimizin sahih ve hasen hadislerinin toplamı 10.000 civarında olması normal değil midir?
Nitekim bu hadislerin büyük kısmı namaz, oruç, zekat, abdest, ahlak ile ilgilidir.
Bir cümle dahi olsa ona hadis deniyor.Örneğin: "Kişi sevdiği ile beraberdir." Bu hadis de sayılır. Bu yönüyle baktığımız zaman Peygamber efendimizin tüm hadisleri yaklaşık 300 sayfalık bir kitap kadar yer tutar.
Hadislerle dalga geçenlerin on yılda 50 kitap yazması normal gelirken, Peygamber efendimizin tüm sözlerinin bir kitap kadar olması onlara garip gelmektedir."
Murat Padak / Şanlıurfa Diyanet Eğitim Merkezi Eğitim Görevlisi
