KADINLARIN MAHREMİ OLMADAN UMREYE GİTMELERİ CAİZ MİDİR?
Soru: Selamün aleyküm hocam. Bir kadın yalnız olarak umreye gidebilirmi yanında hep bayanlarla?
Cevap: Ve aleykum selam
Hanefi mezhebine mensup olan bir kadın, yanında bir mahremi olmadan yüz bayanla da olsa umreye ya da Hacca gidemez.
* Hanefîler ve Hanbelîler, kadına haccın farz olabilmesi için kendisiyle hacca gitmeyi kabul eden kocanın ya da başka bir mahreminin bulunmasını şart görürler. Delilleri de bir çok sahâbiden rivayet edilen şu hadîs-i şeriftir:
"Allah'a ve ahiret gününe inanan hiçbir kadının, yanında mahremi yokken sefer müddeti yola çıkması helal değildir." (Buhârî, savm 67; Müslim, hac 413-414; Ebû Dâvûd, menâsik 2; Tirmizî, radâ 15)
İmam-ı Şâfî ve İmam Mâlik ise, mahremin bulunmasını şart olarak görmezler. Onlar da delil olarak şu âyet-i kerimeyi gösterirler: "Beytullah'ı haccetmek, ona yol bulabilenler için, insanlar üzerinde Allah'ın bir hakkıdır." (Âl-i İmran 97)
Bu ayet, mahremi olan ya da olmayan diye ayrılmamıştır (umumidir). Binaenaleyh, maddi imkânı ve en az iki güvenilir kadın arkadaşı bulunan kadın da farz olan haccına gitmelidir derler. Umre de bu iki mezhebe göre vâcip olduğundan, bir defaya mahsus olmak üzere kadın, aynı şekilde umreye de gidebilir. (İbn Rüşd, Bidâye I/322)
Ama bir defa hac ve umre yapan bir kadın, hiçbir mezhebe göre, mahremi olmaksızın ne hacca ne de umreye gidebilir.
Hanefî ve Hanbelîlere göre ise, beraberinde mahremi olmayan kadın hiçbir surette hacca gidemez. Çünkü, âyette geçtiği üzere, kadının oraya yol bulabilmesi, mahreminin bulunmasına bağlıdır. Söz konusu hadis bu âyetin umumundan, mahremi bulunmayan kadınları istisna etmiştir. Umre ise, Hanefilere göre zaten vâcip değildir. (Bk. İbn Rüşd, agk. el-Cezirî, el-Fıkh, alel-mezâhibi erba'a I/636; Şâfiî, el-Um N/117; Hatîp Sirbînî, Mugni'l-muhtâc I/467)
* Alıntı başlangıcı: Sorularla İslamiyet